Werkbezoek Eilandsraad

KRALENDIJK- De Eilandsraad van Bonaire legt jaarlijks enkele werkbezoeken buiten Bonaire af. Deze staan in het algemeen in het teken van het versterken van de relaties en de beïnvloeding van bestaande of in voorbereiding zijnde wetgeving, opdat toekomstige wet- en regelgeving de belangen van Bonaire dient.

De Eilandsraad brengt in de regel elk jaar juni een werkbezoek aan Nederland. In die maand vindt het jaarcongres plaats van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG), een belangrijke partner voor het openbaar bestuur van Bonaire voor wat betreft, onder meer, technische ondersteuning, advies en beleidsbeinvloeding.

Het werkbezoek staat elk jaar in het teken van een of meer thema’s die op dat moment van grote relevantie zijn voor (aanstaande) menings- en besluitvorming door de Eilandsraad. Het werkbezoek bevat daarom niet alleen deelname aan het VNG-congres, maar is ook gericht op politiek en ambtelijk Den Haag. Daarnaast omvat het werkbezoek een onderdeel dat bijdraagt aan de kennisbevordering van de Eilandsraad. Dit jaar was daarom ook een bezoek aan de eilandengroep Åland onderdeel van het werkbezoek.

Thematisch stonden dit jaar met name de volgende onderwerpen centraal: armoede en het wettelijk sociaal minimum; onderwijssystemen; de door de Staatssecretaris van Koninkrijksrelaties aangekondigde wijzigingen van de Wet Openbare Lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (WolBES) en de Wet Financiën Openbare Lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (FinBES); afvalverwerking, klimaatadaptatie, de energietransitie en de circulaire economie.

Het werkbezoek bevat dus een veelheid aan verschillende actuele onderwerpen en verschillende vergaderingen en andere bijeenkomsten, waaraan de Eilandsraad soms plenair, soms in andere combinaties deelneemt. Ook maken de verschillende fracties en de

Eilandgriffie gebruik van de gelegenheid om specifieke, voor hen van bijzonder belang zijnde vergaderingen en andere ontmoetingen te organiseren.

Werkbezoek aan Åland

Een delegatie van de Eilandsraad was op woensdag 7, donderdag 8 en vrijdag 9 juni 2023 in Mariehamm, de hoofdstad van Åland, een eilandengroep die grondwettelijk en volledig onderdeel uitmaakt van de Republiek van Finland (vergelijkbaar met de Caribische Openbare Lichamen) maar die een andere staatkundige inrichting kent en financiële waarborgen heeft vanuit Helsinki, ter bescherming en behoud van de eigen taal, cultuur en karakter.

Het doel van dit werkbezoek was om in verschillende vergaderingen, presentaties en gesprekken beter inzicht te verkrijgen in hoe een Europees land en EU-lidstaat als de Republiek van Finland, en een onderdeel van het Fins territorium dat in belangrijke opzichten (taalkundig, historisch, cultureel, kleinschaligheid, perifere ligging, bevolkingssamenstelling) afwijkt van het continentale deel van de Finse staat, samen de onderlinge verhouding hebben geregeld.

Er zijn gesprekken gevoerd met onder meer de Gouverneur van Åland, de vicepremier, de voorzitter van het parlement en een parlementaire delegatie, de minister van Infrastructuur en Milieu, de hoofdcommissaris van politie, de directeur van het openbaar onderwijs, de directie van de publieke televisie- en radio omroep en het Åland Peace Institute, een internationaal bekend kenniscentrum voor vormen van zelfbestuur in verschillende landen en regio’s. Ook is gesproken met de Kamer van Koophandel en de Honorair Consul van het Koninkrijk der Nederlanden in Åland, met name over hoe de handel en economische betrekkingen vorm krijgen. Tenslotte kreeg de delegatie uitgebreid inzicht in de wijze waarop Åland zijn cultuur en cultureel erfgoed beschermt, presenteert en bevordert.

In alle gesprekken was de centrale vraag hoe in Åland de verhoudingen en bevoegdheden zijn geregeld tussen Mariehamm en Helsinki, hoe in het onderwijs, de media en in het openbaar bestuur de eigen taal wordt bevorderd, hoe Åland wordt gefinancierd en hoe wordt voorkomen dat cultuur en karakter van Åland onomkeerbaar veranderen, bijvoorbeeld

door onvoldoende gereguleerde migratie, woningbeleid en planning van de ruimtelijke ordening en de economie.

De Eilandsraad heeft zodoende kennis kunnen nemen van mogelijke alternatieve binnenstatelijke verhoudingen en regelingen.

Werkbezoek aan het VNG congres

Hoofdthema’s van het VNG-congres in Groningen waren dit jaar armoede, het wettelijk sociaal minimum in Europees Nederland, en klimaatverandering. Zo werden presentaties gehouden over het werk van de Europees Nederlandse Commissie Sociaal Minimum, die binnen enkele maanden zal rapporteren.

Het VNG congres bood tevens gelegenheid aan de Eilandsraden van Bonaire, Sint Eustatius en Saba om met elkaar van gedachten te wisselen en onderlinge afstemming te vinden over actuele onderwerpen van gemeenschappelijk belang in de relatie met bestuurlijk Den Haag.

Werkbezoek aan Den Haag

In Den Haag legde de Eilandsraad zowel plenair als in andere samenstellingen werkbezoeken af aan onder meer de Sectie Koninkrijk van de Raad van State, verscheidene Directoraten en Directoraten-Generaal van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en enkele andere departementen, en aan de Vaste Kamercommissie voor Koninkrijksrelaties van de Tweede Kamer. Daarnaast vond een veelheid plaats van individuele en meer collectieve vergaderingen met individuele leden van de beide Kamers, beleidsvoorbereidende ambtenaren over verschillende in voorbereiding zijnde voorstellen of wijzigingen van wet- en regelgeving voor Bonaire.

In alle gesprekken werd door de Eilandsraad aandacht gevraagd voor de hiervoor vermelde onderwerpen. Ook is nadrukkelijk aandacht gevraagd voor twee recent door de Eilandsraad unaniem aanvaarde moties, één over het per 1 januari 2024 invoeren van een wettelijk sociaal minimum voor Bonaire, en de motie omtrent de voorgenomen wijzigingen van de WolBES en

de FinBES, waarin de Eilandsraad uitsprak dat geen wijzigingen kunnen worden aangebracht in deze staatkundige wetgeving zonder de instemming van de Eilandsraad van Bonaire.

Overige werkbezoeken

Op uitnodiging van de Eilandsraad van Bonaire voerden de Eilandsraden van Bonaire, Saba en Statia een gesprek met Professor Hoogers, hoogleraar vergelijkend constitutioneel recht, specialist in het Koninkrijksrecht en co-auteur van het rapport “Het Koninkrijk Tegen Het Licht’, dat hij in 2019 publiceerde in opdracht van de Tweede Kamer. In het gesprek kwamen ook enkele andere gebiedsdelen met zelfbestuur aan de orde, zoals de Faeröer eilanden, Groenland en enkele andere regio’s met een bepaalde mate van zelfbestuur, zoals die bijvoorbeeld bestaan in de Franse Republiek, het Verenigd Koninkrijk en hun overzeese gebiedsdelen.

Een delegatie van de Eilandsraad bezocht een moderne en innovatieve afvalverwerkingsinstallatie in Breda, om zich te oriënteren op verbetering van de afvalinzameling en -verwerking op Bonaire.

Medewerkers van de Eilandgriffie volgden deels een afzonderlijk studieprogramma, waarin onder meer de griffies van Groningen en Den Haag werden bezocht om de kennis te bevorderen van de werkwijze en processen van griffie-apparaten van iets grotere omvang.

Het werkbezoek van de Eilandsraad word vandaag 18 juni 2023 officieel afgesloten.

Bron: OLB