Ingezonden: Analyse programma en plan ROCN

Ingezonden artikel van Dr. Willem A. Cecilia

In een eerdere editie van een ochtendkrant op Bonaire werd gemeld dat er verschillende onregelmatigheden op het eiland plaatsvinden. Deze situaties zijn illegaal, maar zijn door de jaren heen als normaal geaccepteerd. De krant benadrukte dat de gemeenschap voortdurend roept om ‘wet voor één, wet voor allen’ en dat er actie moet worden ondernomen tegen alle onregelmatigheden, niet alleen tegen bepaalde groepen, vooral als die groepen politieke tegenstanders zijn.

Het is belangrijk te begrijpen dat de situatie op Bonaire met betrekking tot ruimtelijke ontwikkeling vrij complex en zorgwekkend is. Het Ruimtelijk Ontwikkelingsprogramma Caribisch Nederland (ROCN) streeft naar een duurzame en veilige ruimtelijke inrichting van de eilanden, waarbij duurzame economische ontwikkeling, een gezond milieu, goede ruimtelijke kwaliteit en bescherming van culturele en natuurlijke waarden centraal staan.

Het bestuurscollege van Bonaire heeft echter een cruciaal besluit genomen over het Ruimtelijk Ontwikkelingsplan 2023. Totdat er een nieuw plan is, blijft het Ruimtelijk Ontwikkelingsplan Bonaire 2010 van kracht. Het bestuurscollege benadrukt dat de huidige situatie geen nieuw voorbereidingsbesluit vereist, aangezien het bestaande plan nog voldoet.

Om woningzoekenden en de kwaliteit van recreatiewoningen te verbeteren, nam het vorige bestuurscollege op 4 december 2021 een voorbereidingsbesluit. Dit betekent dat verzoeken die duidelijk ingaan tegen het beleid zoals voorzien in het concept Ruimtelijk Ontwikkelingsplan 2022, worden aangehouden. Het voorbereidingsbesluit werd in 2022 verlengd, maar is ingaande december 2023 komen te vervallen zonder dat er een ander besluit in de plaats is gekomen.

Voordat de staatssecretaris het Ruimtelijke Ontwikkelingsprogramma Caribisch Nederland aan de Tweede Kamer heeft aangeboden, is per schrijven van 7 februari 2024 de eilanden om een reactie verzocht. Op 23 mei 2024 heeft het bestuurscollege van Bonaire haar zienswijze gestuurd, waarbij gesteld wordt dat de ROCN aansluiting zoekt bij het Ruimtelijk Ontwikkelingsplan Bonaire (ROB) dat in 2010 is vastgesteld. Het college stelt dat het ROB in de afgelopen 14 jaar niet is geëvalueerd.

Het bleek dat de betreffende brief bij velen als een koude douche werd ervaren, omdat de uitspraken van het bestuurscollege bezijden de waarheid waren, om niet te spreken van flagrante leugens. Gewezen wordt op het concept Ruimtelijk Ontwikkelingsplan Bonaire 2022, dat wel degelijk voortbouwt op het ontwikkelingsplan 2010 en het bestuursprogramma 2019-2023. Het voormalige college heeft zelfs het voorontwerp voor de actualisering van het ROB goedgekeurd. Hierdoor heeft het huidige bestuurscollege, dat in oktober 2023 aantrad, de Nederlandse regering verkeerd geïnformeerd, wat volgens velen niet zonder gevolgen kan blijven.

Ook de toon van het schrijven van het bestuurscollege valt op. Doordat de ROCN aansluiting zoekt bij de ROB 2010 en deze een geldigheidsduur heeft van 10 jaar, wordt voorgesteld om in de ROCN op te nemen dat zodra Bonaire klaar is met haar structuurvisie voor de ontwikkeling van Bonaire, het ROCN geëvalueerd zal moeten worden tegen het licht van de structuurvisie om te bezien of een herziening van het ontwikkelingsprogramma noodzakelijk is. Van arrogantie gesproken. Opgemerkt wordt waarom geen van de experts die bij de directie Ruimte & Ontwikkeling werken het college niet heeft gewezen op het feit dat de ROCN van een hogere orde is. Logischerwijze heeft de secretaris aan dit verzoek geen verdere vervolg gegeven.

Één ding is wel duidelijk, de huidige college is wederom teruggevallen op de ROB uit 2010 en de gevolgen zijn nu al duidelijk merkbaar. Het is een stuk moeilijker geworden om handhavend op te treden. Er is momenteel geen programma, zelfs geen concept, in plaats dat gericht is op het creëren van een duurzaam Bonaire in een stabiele en kansrijke omgeving. Voor de inrichting van de ruimte betekent dit dat Bonaire niet aansluit op een duurzame economische ontwikkeling in balans met natuur- en cultuurbeheer, wat op haar beurt aansluit op de uitgangspunten van een duurzame economische ontwikkeling met behoud van natuur en cultuur. In gebieden die als ‘agrarisch’ zijn bestempeld, worden villa’s (zie foto) in rap tempo opgetrokken, waarbij de rust en de eigen culturele identiteit van het eiland ernstig worden aangetast.

Het adagium ‘wet voor één, wet voor allen’ is niet aan deze college besteed en er wordt afgevraagd welke belangen dit college en de raadsleden die deze college ondersteunen werkelijk dienen.

Bronnen:

https://bonairegov.com/nieuwsoverzicht/artikel/werkzaamheden-aan-ruimtelijk-ontwikkelingsplan-2023-beeindigd#:~:text=Ruimtelijk%20Ontwikkelingsplan%202023.-,Het%20Bestuurscollege%20van%20Bonaire%20heeft%20een%20cruciaal%20besluit%20genomen%20betreffende,conform%20het%20bestuursprogramma%202023%2D2027.

https://www.eerstekamer.nl/overig/20240628/beslisnota_bij_ruimtelijk/document

https://www.rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2024/06/28/ruimtelijk-ontwikkelingsprogramma-caribisch-nederland

https://open.overheid.nl/documenten/ee074abe-d515-4c45-9c8a-0b4290dd4cc7/file

https://open.overheid.nl/documenten/c1fe3abf-1d67-4eb2-94d7-6263cca44b8e/file

https://open.overheid.nl/documenten/9616935f-bdc9-4008-adad-a958943928f0/file